18-06-2020

Evaluatie WNT en visie van de RIM: twee pijnpunten behoeven aanpassing

De RIM pleit voor het oprekken van de 12-maandstermijn voor interim-managementopdrachten die onder de WNT vallen en voor het afschaffen van de opsplitsing in tarifering in deze periode. Dit naar aanleiding van de lopende evaluatie van de Wet Normering Topinkomens.

In 2013 trad de Wet Normering Topinkomens (WNT) in werking. Het doel van die wet is onder meer bovenmatige bezoldigingen in publieke en semipublieke sectoren tegen te gaan. In 2015 vond een tussentijdse evaluatie plaats die gezien de relatief korte duur van werking van de wet beperkt was in bevindingen en aanbevelingen. Dit jaar is een uitgebreide evaluatie gepland die drie sporen behelst: doeltreffendheid, doelmatigheid en neveneffecten. In verschillende fases worden stakeholders gevraagd naar ervaringen en adviezen voor de toekomst.

Ook de RIM is geconsulteerd in deze evaluatie. Bij de totstandkoming van de wet is zij namelijk nadrukkelijk betrokken geweest. Mede dankzij de RIM is destijds een Algemene Maatregel van Bestuur aangenomen die het mogelijk maakte om topfunctionarissen zonder dienstbetrekking, zoals interim-managers te blijven plaatsen, met toepassing van het Uitvoeringsbesluit WNT . Mede daarom is de RIM opnieuw gehoord als betrokkene bij de uitvoering van de wet.

“We hebben een gesprek gevoerd met de afdeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) die de evaluatie uitvoert. Daarin hebben we onze ervaring gedeeld. ” vertellen Geert-Jan Poorthuis en Johannes Arets van de werkgroep Governance van de RIM. Deze werkgroep speelt pro actief in op ontwikkelingen vanuit regelgeving en voert een lobby uit bij betreffende wetgevende instanties.

“In onze visie is de WNT als zodanig een prima instrument om normering aan de bovenkant van de markt toe te passen”, zegt Poorthuis. “Wij ervaren echter twee pijnpunten: de maximale termijn van een jaar[1] en de opsplitsing van tarifering daarin[2]. Het model van de WNT voldoet, maar moet wat ons betreft op deze punten echt geoptimaliseerd worden.”

De termijn van een jaar is niet realistisch voor interim-opdrachten op executive niveau of in crisisopdrachten, zo meent de RIM. Resultaten zijn veelal niet in een jaar behaald. Uit ervaring duren veranderopdrachten gemiddeld 14 maanden en vaak wil de opdrachtgever dat de overdracht naar een opvolger zorgvuldig plaatsvindt. De RIM pleit er voor om de termijn op te rekken  naar 1,5 tot maximaal twee jaar.   Ook het tweede punt, de opdeling van een hoger tarief in het eerste halfjaar en een lager tarief in het tweede halfjaar, is niet realistisch. Het werkt tweedeling in de opdrachtuitvoering in de hand. “En dat terwijl een opdracht grillig kan verlopen,” licht Arets toe, ”deze kan juist pieken qua tijdsbesteding in de tweede fase van een verandering of crisis. Zo raakt een interim-manager zijn flexibiliteit van inzet over het jaar heen kwijt. Dat is niet wenselijk. Daarnaast zadelt het de organisatie op met veel administratie en verantwoording, dat kan dus eenvoudiger zonder de bedoeling van de wet te ondermijnen

Tenslotte hebben Poorthuis en Arets als aandachtspunt de sectorale normen aangehaald. Het feit dat er ruim twintig aparte regelingen zijn voor zorginstellingen, zorgverzekeraars, onderwijsinstellingen, woningbouwcorporaties en organisaties op het terrein van ontwikkelingssamenwerking en cultuur, is niet van deze tijd. “Stop ermee, is ons advies,” betoogt Poorthuis. “De verschillen tussen en binnen  sectorale regelingen suggereren dat grote sectoren moeilijkere opdrachten kennen dan kleine. Dat is natuurlijk niet zo. Het belet interim-managers maar ook bestuurders in loondienst in hun mobiliteit om werkzaam te kunnen of willen zijn in andere sectoren.”

Poorthuis en Arets zijn tevreden dat zij de mogelijkheid hebben gekregen om input te geven. “Er is luisterend en begripvol gereageerd,” besluit Poorthuis. De onderzoeksfase van de evaluatie WNT wordt in juli 2020 afgerond. De verwachting is dat de evaluatierapportage eind dit jaar wordt opgeleverd.

Meer uitleg over de WNT voor interim-managers en een rekenvoorbeeld treft u aan op deze kennispaginavan de RIM


[1] Er geldt een maximale duur van 12 maanden met een bezoldigingsnorm van een all-in maximum bedrag. Voor 2020 is dit maximale bedrag vastgesteld op € 282.600.

[2] Als minder dan twaalf kalendermaanden wordt gewerkt dan is het bezoldigingsmaximum voor de gewerkte periode voor de eerste zes maanden hoger dan voor de volgende maanden.